Był czwartek. Zaledwie tydzień wcześniej Nadia, profesorka w lokalnej akademii sztuki, była zajęta swoją wystawą w Muzeum w Charkowie i 17. urodzinami syna. Świętowali Boże Narodzenie na początku stycznia i postanowili zostawić choinkę aż do urodzin. Cieszył ich ciepły blask świątecznych światełek.

Ale potem, w mroźnych godzinach poranka, wydarzyło się coś niewyobrażalnego. Ukraina, ojczyzna przeszło 40 milionów ludzi, została zaatakowana. Charków znalazł się pod ostrzałem, a wkrótce na ulicach pojawiły się czołgi. Na początku wydawało się to nierealne. Ale kiedy w budynku Nadii zaczęły pękać szyby, stało się jasne—nigdzie nie było już bezpiecznie.

Kobieta spakowała najpotrzebniejsze rzeczy, myśląc, że wyjdzie tylko na jedną noc, i ruszyła w stronę schronu, mając świadomość, że jej syn jest bezpieczny u babci. Ta „jedna noc” zamieniła się w dwa tygodnie spędzone w podziemiach stacji metra. Kiedy w końcu udało jej się ponownie spotkać z synem, uciekli na zachód, szukając schronienia w Polsce. Nigdy już nie wróciła do domu.

Od tamtej chwili minęły trzy długie lata—lata pełne straty, żałoby i niepewności. A jednak pośród ciemności Nadia znalazła coś, czego się nie spodziewała: nadzieję. Ludzie, których spotkała na swojej drodze, bezinteresownie dzielili się z nią Bożą miłością. Nadia odkrywała, że prawdziwej nadziei żadna wojna nie może odebrać. „Mój świat się zawalił,” wyznaje, „ale Bóg stał się moim wszystkim.”

Dla Nadii, jak i dla wielu innych, naturalną odpowiedzią na ból było działanie—pomoc innym. Zaczęła jako wolontariuszka, wspierając uchodźców przybywających do Warszawy, a wkrótce dołączyła do zespołu OM. W Domu Kultur, ośrodku prowadzonym przez OM na warszawskiej Pradze, prowadzi teraz zajęcia z akwareli. W tych spotkaniach pomaga osobom z doświadczeniem uchodźczym przejść z trybu przetrwania do twórczego wyrażania siebie—jest to także jej osobista droga.

Tematem ostatnich zajęć były „Drzwi i okna”. Dla wielu ludzi okna symbolizują nowe możliwości, a drzwi—gościnność. Jednak dla tych, którzy doświadczyli traumy wojny, te obrazy mogą budzić inne skojarzenia—zniszczone domy, wtargnięcia obcych, ciągłe zagrożenie. W atmosferze pełnej miłości, historie wędrowców są wypowiedziane i  słyszane, a w ich miejsce powstają nowe wspomnienia. Te warsztaty to nie tylko przestrzeń dla sztuki, ale też bezpieczne miejsce, gdzie można odzyskać poczucie przynależności. Dla uczestników, głównie kobiet – uchodźczyń, ta społeczność stała się prawdziwą podporą.

Ale to tylko jedna z wielu inicjatyw OM w Polsce. W odpowiedzi na największy kryzys humanitarny w nowożytnej historii Europy—kryzys, który zmusił do ucieczki 10 milionów ludzi i pochłonął życie niemal 15 000 cywilów— nieustannie działamy. Tamtego czwartkowego poranka w 2022 roku, mały zespół pracowników usłyszał wyraźne Boże wezwanie: musimy być gotowi, wejść w chaos i nieść Bożą obecność pomimo ciemności. Zaczęło się od herbaty i kanapek na dworcu. Kilka dni później uruchomiliśmy działania na przejściach granicznych. Od tamtego czasu setki tysięcy uchodźców otrzymały wsparcie—zarówno praktyczne, jak i emocjonalne oraz duchowe.

Obecnie w naszym warszawskim centrum oferujemy 28 różnych programów, które co tydzień docierają do setek osób. Z pomocą wolontariuszy z całego świata OM kontynuuje służbę w hostelach i ośrodkach pobytowych, wspiera dzieci po doświadczeniu traumy, oraz organizuje programy dla dzieci w pieczy zastępczej, młodzieży i osób starszych. Każdego tygodnia od 100 do 120 rodzin w szczególnie trudnej sytuacji otrzymuje pomoc materialną. Ubóstwo wśród uchodźców jest widoczne, ale jeszcze większy ciężar stanowi izolacja społeczna, niepewność przyszłości i cierpienie emocjonalne. W odpowiedzi na rosnący kryzys zdrowia psychicznego, w 2024 roku OM otworzyło centrum poradnictwa, gdzie uchodźcy mogą otrzymać bezpłatną, profesjonalną pomoc w swoim ojczystym języku.

Każda z tych inicjatyw pomaga ocalić ludzkie życia, odbudować wspólnotę, przywrócić poczucie celu i rozbudzić nadzieję. „Dziękuję, że okazaliście nam miłość w naszym cierpieniu” – powiedziała ukraińska wdowa, która regularnie odwiedza Dom Kultur. „Dziękuję Wam szczególnie za to, że nie zatrzymaliście dla siebie źródła tej miłości. Gdybyście nie podzielili się z nami Jezusem, nie mielibyśmy siły, by dalej iść.” Wielu uchodźców odkryło, że Ewangelia jest najcenniejszym darem, jaki mogli otrzymać. W efekcie, zaczęły wśród nich powstawać nowe wspólnoty, gromadząc ludzi wokół Pisma Świętego.

Patrząc dziś na trzy lata pełnoskalowej inwazji na Ukrainę, widzimy zrujnowane miasta i wspólnoty. Widzimy więcej lęku i niepewności, niż chcielibyśmy przyznać. I choć wszyscy tak bardzo pragniemy pokoju, zniszczenie trwa. W przeddzień tej rocznicy, ukraińskie miasta znów zostały zaatakowane—267 dronów uderzyło w jedną noc. Matki wciąż drżą o swoje dzieci, sprowadzane podczas alarmów do szkolnych piwnic. Mężczyźni wciąż maszerują do walki. Tamta choinka z 2022 roku nadal stoi w mieszkaniu Nadii—ona sama wciąż nie może do niego wrócić.

Potrzebujemy dziś wielu ludzi takich jak Nehemiasz, biblijny przywódca, którego serce było złamane na widok zniszczenia pośród jego narodu. Nehemiasz nie przestał działać, póki nie doprowadził do odbudowy. Czasem czujemy się zmęczeni i wyczerpani, ale wiemy, że Bóg powołał nas do tej misji—misji miłosierdzia i odkupienia—dla Jego chwały.

W minioną niedzielę w wielu kościołach na terenie Polski ludzie modlili się do Boga, przynosząc słowa pełne bólu, ale i niezachwianej nadziei. W jednej z warszawskich wspólnot stanął młody Ukrainiec, Sasza. Drżącym głosem, przez łzy, wyszeptał: „Ojcze, przebacz wrogom, przebacz nam wszystkim i przywróć mój kraj.” Był jeszcze dzieckiem, gdy jego życie zmieniło się na zawsze.

Dołącz do Saszy, do naszego zespołu OM w Polsce i do tysięcy naszych ukraińskich braci i sióstr w tej modlitwie.

Weronika Czajko
dyrektorka OM w Polsce